Τετάρτη 6 Νοεμβρίου 2013

Το νερό ταξιδεύει

Η ιστορία των ανθρώπων είναι άμεσα συνδεδεμένη με το νερό.


Οι πρωτόγονοι άνθρωποι φρόντιζαν να ζουν οπωσδήποτε κοντά σε πηγές, σε ποτάμια, σε λίμνες.


Οι μεγάλοι πολιτισμοί της αρχαιότητας αναπτύχθηκαν κατά μήκος μεγάλων ποταμών ή δίπλα σε θάλασσα, όπως για παράδειγμα ο αιγυπτιακός πολιτισμός κατά μήκος του Νείλου...



...ο πολιτισμός των Σουμερίων στην Μεσοποταμία...



ή ο ελληνικός και ο ρωμαϊκός πολιτισμός, δίπλα στην Μεσόγειο θάλασσα.




Όσον αφορά την Αθήνα, από τα αρχαία χρόνια ακόμη είχε πρόβλημα με την ύδρευση, επειδή το νερό στην περιοχή μας ήταν πάντα λίγο...
Οι Αθηναίοι υδρεύονταν από πηγάδια,
από πηγές όπως η πηγή της Καλλιρρόης (στην συμβολή περίπου της Βασιλέως Κωνσταντίνου με την λεωφόρο Βουλιαγμένης)...


...ή από τα λίγα ποτάμια της πόλης, όπως τον ποταμό Ιλισό...

...ή τον ποταμό Ηριδανό.


Το 140 μ.Χ. ο αυτοκράτορας Αδριανός κατασκεύασε ένα υδραγωγείο στους πρόποδες του Λυκαβηττού (στην σημερινή Δεξαμενή, στο Κολωνάκι) με νερό που ερχόταν με δίκτυο σωλήνων από την Πάρνηθα.

Το υδραγωγείο λειτουργούσε συνεχώς μέχρι την Τουρκοκρατία, οπότε επειδή οι Τούρκοι δεν το συντηρούσαν αχρηστεύτηκε σιγά-σιγά, με αποτέλεσμα οι Αθηναίοι να ξαναρχίσουν να πίνουν νερό από πηγάδια και πηγές.
Μετά το 1840 (αφού απελευθερώθηκε η Ελλάδα από τους Τούρκους) το υδραγωγείο του Αδριανού καθαρίστηκε και μπήκε πάλι σε λειτουργία.
Ταυτόχρονα, βέβαια, υπήρχαν και οι νερουλάδες που μετέφεραν νερό από πηγές στον Υμηττό ή την Πεντέλη.

Όμως ο πληθυσμός της Αθήνας μεγάλωνε διαρκώς, με συνέπεια το νερό να μην φτάνει για τις ανάγκες της πόλης.
Έτσι, το 1929, κατασκευάστηκε ένα φράγμα στον Μαραθώνα το οποίο δημιούργησε και την ομώνυμη τεχνητή λίμνη.


Από τότε, το νερό που έπιναν οι Αθηναίοι ερχόταν από τον Μαραθώνα μέσα σε ειδικές σήραγγες και σωλήνες.

Η Αθήνα όμως συνέχισε να μεγαλώνει και να ζητάει περισσότερο νερό.
Γι' αυτό, από το 1959,  άρχισαν να χρησιμοποιούνται και τα νερά της λίμνης Υλίκης (νομός Βοιωτίας), που ενώθηκε με αγωγούς με την λίμνη του Μαραθώνα:


Η Αθήνα, ως πρωτεύουσα, συνέχισε να γιγαντώνεται, άρα και  να μην της φτάνει ούτε το νερό της Υλίκης.
Γι' αυτό κατασκευάστηκε -και από το 1980 μπήκε σε λειτουργία- ένα άλλο μεγάλο φράγμα στον ποταμό Μόρνο, στον νομό Φωκίδας (το ψηλότερο φράγμα της Ευρώπης) και ένα μεγάλο υδραγωγείο (από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη) λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω.



Κι εκεί που λέγαμε πως λύσαμε το πρόβλημα της δίψας της Αθήνας, να σου πάλι η αύξηση του πληθυσμού. Περισσότεροι άνθρωποι, μεγαλύτερη δίψα, εντονότερη ανάγκη για νερό...

Την λύση την έδωσε ο Εύηνος ποταμός (στον νομό Αιτωλοακαρνανίας), με το καινούριο φράγμα που κατασκευάστηκε, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί κι άλλη τεχνητή λίμνη, η λίμνη του Εύηνου ποταμού.


Το νερό από τον Εύηνο ενώνεται (με σήραγγα 30 χμ.) με το νερό του ποταμού Μόρνου και, αφού περάσει τέσσερις νομούς καταλήγει στα διυλιστήρια της ΕΥΔΑΠ στην Αθήνα.

Έτσι λοιπόν, για να ξεδιψάσουν τα τέσσερα εκατομμύρια ψυχές της Αθήνας, το νερό έρχεται στην πρωτεύουσα από τέσσερις νομούς μακριά, μέσα από δύο μεγάλες διαδρομές:
Η πρώτη είναι: Υλίκη - Μαραθώνας - Αθήνα, και η δεύτερη: Εύηνος - Μόρνος - Αθήνα.

Δείτε το ταξίδι του νερού και στον χάρτη - σχεδιάγραμμα:


Και μία ζωγραφιά!


Οι πληροφορίες είναι από το site της ΕΥΔΑΠ: www.eydap.gr/media/stagonoulis
Οι εικόνες είναι από αναζήτηση στο διαδίκτυο.
Η ζωγραφιά είναι από τον Ρομέο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου